بهترین روشهای کسب درآمد از متاورس + آموزش صفر تا صد
راههای زیادی برای کسب درآمد در فضای ارزهای دیجیتال وجود دارد که یکی از آنها کسب درآمد از متاورس است. امروزه این نوع درآمد با محبوبیت بیشتری روبهرو شده و جذابیت آن در بین علاقه مندان به ارزهای دیجیتال در حال افزایش است.
متاورس چیست؟
متاورس یک فضای مجازی است که کاربران آن با یکدیگر و با کمک واقعیت مجازی از طریق آواتارها در تعامل هستند. این فناوری تا به امروز به چشم اندازهای مورد نظر کمپانیهای بزرگ و فعال در این زمینه نرسیده است اما میتوان از چند طریق مختلف به کسب درآمد در آن پرداخت. متاورس در آینده امکان زندگی یا انتقال تمام کسب و کارهای کوچک و بزرگ را فراهم میسازد اما در شرایط کنونی زیرساختهای کافی برای آن وجود ندارد؛ با این وجود متاورس در درجه اول توسط کاربران مشتاق برای کسب درآمد استفاده میشود.
مطالعه کنید: آموزش کریپتو
شاید برای شما سوال ایجاد شود که چگونه در متاورس کسب درآمد کنیم؟ در مراحل اولیه میتوانید از فرصتهای کسب درآمد برای جذب بیشترین کاربران استفاده کنید. هنگامی که درآمد برای تعداد زیادی از کاربران قابل دسترسی است، در نهایت کاربران بیشتری را به سمت دنیای متاورس جذب خواهند کرد. در این شرایط دو کار به طور همزمان انجام میشود: افزایش تعداد کاربران فعال در متاورس و همچنین کسب درآمد بیشتر.
مطالعه بیشتر: متاورس چیست
کسب در آمد از متاورس
همه چیزهایی که قبلاً به لطف فناوریهای بلاک چین در بازار ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار گرفتهاند، به تدریج به سمت متاورس حرکت میکنند. NFT مهمترین موردی هستند که در دنیای متاورس کاربرد زیادی دارند. دارایی، ارزهای دیجیتال، پول نقد، توکنها، سهام و ... در آینده نزدیک شکل جدیدی در دنیای متاورس پیدا خواهند کرد اما همه این اجزا هنوز با متحد شدن در یک متاورس بسیار فاصله دارند. متاورسها میتوانند به دنیای مجازی و همچنین بازیها و NFTها تقسیم شوند. دهها متاورس در حال حاضر فعالیت دارند که کاربران میتوانند در این متاورسها بازی کرده و به کسب در آمد بپردازند. دنیای بازی در بلاک چین با مالکیت NFT تقریباً به هر کسی اجازه میدهد تا درآمد کسب کند. حتی یک شغل در فیلیپین وجود دارد به نام "گیمر متاورس" که از طریق بازیهای متاورس امرار معاش میکند.
مطلب مرتبط: سیگنال کریپتو
چگونه در متاورس کسب درآمد کنیم؟
راههای مختلفی برا کسب در آمد در متاورس وجود دارد. به طور مثال شما میتوانید اقلام بازی را به صورت ارز غیر قابل تعویض یا NFT در حراجیها بفروشید. میتوانید به بازیکنان جدید وامهای با بهره بدهید، ملک خود را اجاره دهید و .... همچنین هر ارز در طول زمان افزایش قیمت را تجربه میکند که این امر به خودی خود باعث افزایش در امد میگردد. همه ما شاهد توسعه این صنعت هستیم. کاملا درست است که متاورس هنوز در مراحل ابتدایی خود است اما توجه صدها، هزار یا حتی میلیونها نفر از سراسر جهان را به خود جلب کرده است. این تازه آغاز راه است، راههای زیادی برای کسب درآمد از متاورس وجود خواهد داشت.
مفهوم متاورس که شرکت مادر فیسبوک، متا، از زمان تغییر نام سعی در ترویج آن داشته است، احتمالا هنوز برای بسیاری قابل لمس نیست اما متا گامهای بزرگی در این راستا برداشته و سعی دارد زیر ساختهای لازم برای دنیای متاورس را فراهم سازد. برخلاف کاربران اینستاگرام و فیسبوک که تقریباً بیشتر آنها بدون هیچ درامدی تولید محتوا میکنند، در دنیای متاورس میتوان از روشهای مختلف به کسب در آمد پرداخت. شما زمانی را در این دنیا سپری کرده و در قبال آن درآمد کسب میکنید. برای کسب درآمد از متاورس روشهای مختلفی وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
روشهای کسب در امد از متاورس
بدون شک توسعه گزینههای کسب درآمد از متاورس از جمله اهدافی است که شرکتهای بزرگ نظیر متا به دنبال آن هستند. حضور در دنیای متاورس از طریق محیطها یا بازیهای مختلف مانند Decentraland، The Sandbox و ... محبوبیت زیادی پیدا کرده و در حال تبدیل شدن به مکانی برای کسب در آمد، تجارت و بازاریابی هستند. در حالی که متاورس نسبتاً جدید است، کارآفرینان متبحر در زمینه فناوری شروع به راهاندازی کسب و کارهای درآمدزا در این محیط مجازی کردهاند که این امر باعث میشود در آینده بتوانند درامد نسبتا خوبی را برای کسب و کار خود جذب نمایند.
از آنجایی که محیطهای مجازی به کاربران اجازه میدهند تا داراییهای درون بازی خود را از طریق کیف پولهای رمزنگاری حفظ کنند، اقتصاد پویا از خرید و فروش کالاها و خدمات در متاورس شکل میگیرد. این موضوع برای کاربران این امکان را فراهم میسازد تا در فعالیتهایی شرکت کنند که به آنها امکان کسب ارز دیجیتال و خرید و فروش را میدهد. چندین راه وجود دارد که افراد مختلف میتواند در متاورس کسب درآمد کنند؛ البته لازم به ذکر است برخی از آنها هنوز در حال آزمایش هستند.
- فروش NFT
- ایجاد مدل سازی سه بعدی
- فروش وکسل
- به نمایش گذاشتن استعدادهایی نظیر خوانندگی
- ایجاد یا استریم محتوای ویدیویی
- انجام بازی
- برگزاری کنسرت و مهمانی
- پرداختن به بخش گردشگری
- خرید و فروش ملک در متاورس
- فروش آثار هنری دیجیتال
- طراحی لباس مجازی
آموزش کسب درامد از متاورس
برای کسب در آمد از متاورس ابتدا باید یک پلتفرم مناسب انتخاب کنید تا بتوانید فعالیت خود را در داخل آن پلتفرم پیش برید. از جمله محبوبیت پلتفرم های دنیای متاورس، سند باکس و دیسنترالند هستند که کاربران زیادی از آنها استفاده میکنند. از آنجایی که خرید و فروش در متاورس با کمک ارزهای دیجیتال انجام میگیرد، حتما باید یک کیف پول دیجیتال هم داشته باشید تا از آن برای تبادل ارزی استفاده کنید.
پس از اینکه در پلتفرم ثبت نام کرده و کیف پول مجازی هم ایجاد کردید، باید کیف پول خود را به اکانت سند باکس یا دیسنترالند متصل نمایید. در ابتدای راه باید کمی ارز دیجیتال خریداری کنید و آن را به کیف پول خود انتقال دهید تا بتوانید در دنیای متاورس اقلام یا زمینی را خریداری کنید. در مرحله آخر هم باید اواتار خود را ایجاد کنید تا به وسیله آن بتوانید به گشت و گذار در دنیای متاورس بپردازید.
رایجترین روشهای کسب درآمد از متاورس عبارتند از:
1. فروش NFT
کارآفرینان متاورس اشیاء دیجیتالی مانند آثار هنری، لباس و مدلهای سه بعدی را در دنیای مجازی مانند Decentraland و The Sandbox میفروشند که این خرید و فروش توسط انافتیها انجام میگیرد. اگر با این اصطلاح آشنا نیستید به صورت کوتاه باید بگوییم که NFTها داراییهای دیجیتالی هستند که بر روی بلاک چین ساخته میشوند. این بدان معنی است که یک اثر هنری NFT در رایانه شما یا سرور یک شرکت ذخیره نمیشود، بلکه در واقع روی بلاک چین زندگی کرده و در آدرس کیف پول شخصی خود فرد ذخیره میگردد.
پروژه های معروف NFT شامل تصاویر کلکسیونی دو بعدی مانند Cryptopunks یا Bored Ape Yacht Club است اما انافتیها میتوانند اشکال مختلفی داشته باشند، به ویژه در متاورس. برای مثال در دسنترالند هر لباسی که توسط کاربران ایجاد میشود، یک NFT است که میتوان آن را خرید، فروخت و بین کیف پولهای خصوصی منتقل کرد. برخی از کاربران خطوط کامل لباس NFT را برای فروش در دسنترالند تولید کرده و برندهای بزرگتری مانند Dolce & Gabbana، Gucci، Balenciaga و Ralph Lauren نیز طبق گزارشها مجموعههای پوشیدنی خود را در آینده منتشر خواهند کرد.
مطالعه کنید: بهترین سایت های خرید و فروش NFT
2. ایجاد مدلهای سه بعدی دیجیتالی
اگر در طراحی و ساخت مدل سازی سه بعدی مهارت دارید و میخواهید در متاورس فعالیت کنید، ممکن است بتوانید مدلهای خود را طراحی کرده و به بازیکنان دیگر بفروشید. زمین در متاورس به سرعت در حال تبدیل شدن به یک کالای داغ است. در ژانویه 2022 ارزان ترین املاک در دسنترالند حدود 12000 یورو قیمت داشتهاند. درست مانند زندگی واقعی، داشتن زمین در متاورس یک دارایی با ارزش محسوب میشود. مالکیت زمین فرصتی برای میزبانی رویدادها، حامیان مالی پروژهها و نشان دادن خلاقیت شما را فراهم میکند.
در حالی که دسنترالند و سند باکس به بازیکنان اجازه میدهند ساختمان ساده ایجاد کنند، میتوان به طور مستقل یک مدل سه بعدی را طراحی و پیاده کرد. قبل از اینکه بتوانید مدلها یا سازههای خود را در متاورس قرار دهید، باید مالک زمین باشید. اگر شما یک طراح با تجربه هستید، ممکن است شخصی شما را برای طراحی سازهای برای قرار دادن در زمین خود استخدام کند.
3. به نمایش گذاشتن استعداد
هیجانانگیزترین بخش متاورس این باشد که افراد میتوانند استعدادها، تواناییها و مهارتهای خود را در محصولاتی مانند Decentraland به کار برند. اگر هنرمند، نوازنده یا حتی یک استندآپ کمدین هستید، میتوانید با اجرا در رویدادهای متاورس درآمد کسب کنید. مایک سالوی، استندآپ کمدین فیلادلفیایی، به اجرای برنامه در رویدادهایی دسنترالند معروف است. سالوی اخیراً اعلام کرده است که کلوب استندآپ کمدی خود در متاورس را با نام The Comedy Verse افتتاح میکند. نوازندگان برجسته ای نیز در متاورس اجرا کردهاند.
سوپراستار دی جی دیلون فرانسیس در شب افتتاحیه کازینو دسنترالند در آوریل 2021 یک اجرا داشت. اسنوپ داگ، اسطوره هیپ هاپ هم در The Sandbox میزبان کنسرتهای مجازی است اما برای اجرا در متاورس لازم نیست ستاره باشید! در دسنترالند فرصتهای زیادی برای هنرمندان از همه سطوح برای اجرا در رویدادها و مهمانیها وجود دارد. شرکتهای مبتنی بر رویداد مانند MetaParty هنرمندان مختلفی از جمله هنرمندان هیپ هاپ، کمدینها، نوازندگان و ... را استخدام میکنند تا بتوانند از آنها برای جذب مخاطبان بیشتر استفاده نمایند.
4. استریم یا ایجاد محتوای ویدیویی
دسنترالند و سند باکس چند کاربر اختصاصی دارند که تجربیات خود را در پلتفرمهایی مانند YouTube و Twitch به اشتراک میگذارند. برخی از آنها با ایجاد محتوا برای برندهای درون متاورس کسب درآمد کردهاند. در حالی که دسنترالند هنوز نوپا است و به عنوان یک علاقه خاص دیده میشود، استریمرهای موفق در بازیهای محبوب میتوانند از طریق برنامه Twitch بین 2000 تا 4000 پوند در ماه درآمد کسب کنند. این مقدار ممکن است در کوتاه مدت برای دنیای متاورس محتمل به نظر نرسد، اما نشان میدهد که در آیندهای نزدیک میتوان به عنوان یک استریمر و تولید کننده محتوا در متاورس کسب در آمد کرد.
دو استریمر محبوب در دسنترالند Peanutbutta و KevinonEarth هستند. آنها در YouTube یا Twitch ویدیوهای خود را منتشر میکنند. با ساخت ویدیو تجربیات در متاورس، میتوانید با مخاطبان علاقهمند در متاورس ارتباط برقرار کنید.
5. انجام بازیهای مختلف در دنیای متاورس
بازی برای کسب درآمد یکی از شناخته شدهترین و محبوبترین راههای کسب درآمد در متاورس است. گیمرها در آسیای جنوب شرقی با بازی های مبتنی بر بلاک چین برای کسب درآمد امرار معاش میکنند، اسنوپ داگ خواننده رپ شروع به میزبانی مهمانیهای مجازی کرده و هنرمندان راه جدیدی برای کسب درآمد دارند. متاورس یک دنیای مجازی است که انجام هر کاری در آن امکان پذیر است. بازیهایی مانند Axie Infinite ماهیانه 3000 تا 5000 دلار برای بازیکنان حرفهای خود به ارمغان میآورد. بازیهای دیگری نیز در متاورس وجود دارند که در حال جمع آوری سرمایه هستند بنابراین بازی برای کسب درآمد، به روزترین روش کسب درآمد در دنیای متاورس است.
سندباکس وعده میزبانی بازیهایی متنوعی را برای کسب درآمد داده است که کاربران را تشویق به کسب جوایز رمزنگاری میکند. در حالی که بازیهای متاورس زیاد نیستند اما هنوز در مراحل ابتدایی خود بوده و در حال تبدیل شدن به یک جایگزین محبوب برای اشکال سنتیتر بازی هستند. اگر میخواهید با بازیهای ویدیویی درآمد واقعی داشته باشید، آیا زیرساختها از قبل آماده شدهاند؟ در بازارهای نوظهور مانند فیلیپین و ونزوئلا، مردم در حال حاضر میتوانند با بازی هایی مانند Axie Infinity درآمد بیشتری نسبت به شغلهای کم درآمد مانند نظافت و خرده فروشی داشته باشند.
Axie Infinity یک بازی محبوب متاورس در دسته بازی برای کسب درآمد است. این بازی شبیه به پوکمون است و بازیکنان آن دارای موجودات مجازی به نام Axies هستند که میتوان با آنها مبارزه و معامله کرد. کاربران میتوانند با خرید و فروش Axies درآمد کسب کنند و در عین حال از طریق نبرد بازیکن در مقابل بازیکن، ارز دیجیتال نیز دریافت نمایند. در حالی که اکثر بازیکنان باتجربه میتوانند با بازی Axie Infinity و سایر بازیهای مشابه درآمد کسب کنند، میتوان NFTهای کسبشده را معامله کرد و حتی بیشتر به دست آورد. در نظر بگیرید که یک Axie به قیمت بسیار بالایی فروخته شده است که با این مبلغ به راحتی میتوان فهمید که چرا مردم به این اکوسیستمهای بازی مبتنی بر رمزنگاری رو به رشد جذب شدهاند.
6.توسعه صنعت گردشگری
با محدودیتهای سفر در سه سال اخیر به دلیل همهگیری ویروس کرونا، تورهای واقعیت مجازی به کشورها محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. از سوی دیگر تیمهای توسعه متاورس میخواهند بازدیدکنندگان بیشتری را جذب کرده و رویدادهای تاریخی مانند جنگ و ... را بازسازی کنند؛ بنابراین ممکن است بتوانید بدون نیاز به ترک خانه از مرزهای کشور خود عبور کنید. علاوه بر این می توانید در زمان نیز سفر کنید و اتفاقات مهم تاریخی را از نزدیک ببینید.
7.برگزاری کنسرتها و مهمانیها
برگزارکنندگان مهمانی یا کنسرتهای خوانندگانی مانند Son Tung M-TP یا خواننده رپ محبوب Snoop Dogg ، فروش بلیت را برای کسانی که میخواهند در مهمانیهای آنها شرکت کنند، باز میکنند. متاورس این تجربه را بهینه تر کرده و به افراد سراسر دنیا اجازه شرکت در مهمانیها و کنسرتها را میدهد.
8.مالکیت آنلاین داراییهای دیجیتال مانند ملک
اخیراً آثار هنری مورد توجه سرمایه گذاران قرار گرفته است. وقتی بخش بزرگی از مردم به متاورس علاقه مند شدند، حداقل برخی از مردم مزایای "زمین" در دنیای اینترنت را درک کردند. خرید زمین یکی از محبوب ترین راه های کسب درآمد در متاورس است. با این کار میتوانید پس انداز خود را در متاورس صرف کرده و یک زمین یا خانه به نام خود داشته باشید.
مشابه زندگی واقعی شما میتوانید مانند یک مشاور املاک در متاورس عمل کرده و به مردم کمک کنید تا زمین را در متاورس خریداری کرده یا بفروشند؛ در نتیجه در قبال زحمات خود ارز دیجیتال دریافت کنید. به عنوان یک مشاوره املاک متاورسی، شما به فروشنده کمک میکنید زمین را با قیمت بالاتری بفروشد و "%" کمیسیون دریافت میکنید که این خود یک روش کسب در آمد بسیار خوب است.
9.اجاره ملک در متاورس
اگر زمینی در متارورس دارید، میتوانید آن را به توسعهدهندگانی اجاره دهید که نمیتوانند زمین بخرند. اگر آن زمین را به افراد دیگر اجاره دهید، آنها می توانند کسب و کار خود را در ملک شما اداره کنند و در قبال آن مبلغی را به عنوان اجاره ماهانه به شما پرداخت نمایند.
10.تجارت در متاورس
شما میتوانید کسب و کار خود را در متاورس ایجاد کنید و شروع به فروش محصولات دیجیتال نمایید. یکی از ایدهها میتواند اجرای کنسرتها و نمایشهای زنده (همانطور که در بالا ذکر شد) باشد. کسب و کارهای زیادی میتوانند به متاورس وارد شوند تا سطح درآمد شرکت خود را افزایش دهند. هر شرکتی که حس میکند در آینده میتواند در متاورس به کسب در آمد بپردازد، با شروع فعالیت و فروش انواع محصولات در متاورس جایگاه خود را تثبیت خواهد کرد. به طور مثال DressX بزرگترین بوتیک مد برای برندهای معروف و طراحان سه بعدی است. با استفاده از لباسهای دیجیتال، کاربران میتوانند به راحتی آیتمهای مد روز را پوشیده و لباسهای کاملاً جدیدی ایجاد کنند.
11.توسعه دهنده بازی
اگر توسعه دهنده بازی هستید، میتوانید بازیهایی مختلف را در محیطی مانند Sandbox ایجاد کرده و از بازی کسب درآمد کنید. با افزایش محبوبیت بازی، درآمد شما نیز افزایش مییابد و از آنجایی که گیمرها این روزها علاقه زیادی به دنیای متاورس پیدا کردهاند، شانس شما برای موفقیت به شدت بالاست.
12.معمار و طراح
خیلی از افراد پس از خرید ملک در متاورس نمیدانند باید چه کاری انجام دهند یا چه طراحی برای زمین خود در نظر بگیرند. به عنوان یک معمار و طراح میتوانید این کار را برای آنها انجام داده و یک طرح ساختمان بر روی زمین ایجاد کنید. علاوه بر آن یک معمار متاورس یا یک طراح میتواند به مالکان زمین در ساخت و بهرهمندی از سازههای مختلف کمک کند.
13.خرید و تجارت ارزهای متاورس
خرید و فروش ارزهای دیجیتالی مانند MANA، SAND و AXS یک راه محبوب برای کسب درآمد از این محیطهای مجازی جدید است. از زمان اعلام متاورس فیس بوک در اکتبر 2021، سکه های متاورس افزایش قیمت و محبوبیت زیادی را تجربه کردهاند. در حالی که هیچ کس نمیتواند به طور قطع بگوید که آیا این روند در آینده ادامه خواهد داشت یا خیر، این ارزهای دیجیتال میتوانند یک سرمایه گذاری سودآور باشند.
مطالعه کنید: رمز ارز چیست
ارز MANA به عنوان ارز در بازار Decentraland استفاده میشود. با افزایش قیمت MANA، هزینه زمین و تجهیزات پوشیدنی نیز افزایش مییابد و به همین دلیل برخی از افراد بر روی آن سرمایه گذاری میکند. SAND یک توکن ابزاری است که برای خریدهای درون بازی در سندباکس لازم است. از آنجایی که سندباکس به کاربران اجازه میدهد بازیهایی را برای کسب درآمد بسازند، از SAND برای پرداخت درامد بازیکنان استفاده میشود. مانند سایر ارزهای متاورس، SAND در اواخر سال 2021 مورد توجه بسیاری قرار گرفت. AXS توکن اصلی بازی Axie Infinity برای کسب درآمد است. برای پرداخت جوایز شرط بندی و جوایز به دست آمده از نبردها علیه سایر بازیکنان استفاده میشود.
14.فروش آثار هنری در متاورس
اگر هنرمند هستید میتوانید در دنیای متاورس یک نمایشگاه ساخته و اثار خود را با قیمت بسیار خوبی به فروش برسانید. اثر هنری چه یک قطعه موسیقی باشد و چه نقاشی، از طریق NFT به فروس میرسد. در دنیای متاورس برای فروش یک اثر باید آن را به NFT تبدیل کنید تا مالکیت آن به نام خود شما ثابت شود. در صورت فروش این اثر میتوانید NFT را به فرد دیگری واگذار نمایید.
15.فروش وکسل در متاورس
لوکهای سازنده دنیای متاورس، وکسلها هستند که میتوان آنها را پیکسل سه بعدی دانست. چنانچه با طراحی و ساخت وکسل آشنایی دارید، میتوانید آنها را طراحی کرده و از طریق فروش وکسلها کسب درآمد کنید.
16.تبلیغات در متاورس
برندهای کوچک و بزرگ برای بیشتر دیده شدن کسب و کار خود از روشهای تبلیغاتی مختلفی استفاده میکنند که یکی از بهترین آنها میتواند تبلیغات در دنیای متاورس باشد. وجود عناصر گرافیکی جذاب در متاورس به شما اجازه خواهد داد یک تبلیغ خاص طراحی کرده و از آن برای فروش بیشتر محصولات یا معرفی خدمات شرکت خود استفاده کنید.
17.طراحی لباس در دنیای مجازی
طراحان لباس در دنیای واقعی، این فرصت را دارند که کسب و کار خود را به متاورس منتقل کرده و از آن برای کسب درآمد استفاده نمایند. در داخل متاورس میتوانید فروشگاه خود را راه اندازی کرده و طراحیهای منحصربفرد را با قیمت خوبی بفروشید.
18.ارائه آموزشهای مختلف در دنیای متاورس
متاورس قصد دارد همه محدودیتهای فیزیکی را کنار بزند. در نتیجه شما میتوانید از فاصله دور به شخصی در کشور دیگر آموزش دهید. برای این کار تنها کافیست یک زمین را خریداری کرده یا یک زمین را اجاره کنید؛ سپس کلاس خود را در همان محیط متاورس برگزار کنید. امکانات مختلف متاورس مانند امکان ایجاد اشکال سه بعدی به شما اجازه خواهد داد در حین تدریس از آنها برای توضیحات تکمیلی کمک بگیرید. به طور مثال اگر زمینه فعالیت شما آموزش تعمیر موتور است، میتوانید ابتدا شکل سه بعدی آن را ایجاد کرده و سپس به آموزش بپردازید.
سخن پایانی
برخی از روشهای ذکر شده در متن بالا هنوز جدید هستند و برای برخی از افراد استفاده از آنها کمی دشوار است اما حقایق ذکر شده در بالا مطمئناً نیروی محرکهای برای رشد متاورس در آینده است. اگر به این دنیا علاقمند هستید، بهتر است تحقیقات لازم را انجام داده و بهترین انتخاب را داشته باشید. در کنار روشهای کسب درآمد از متاورس ، فروش هدست واقعیت مجازی هم میتواند یک روش درآمدی عالی محسوب میشود؛ مخصوصا در دنیای امروزی که افراد علاقه بیشتری به متاورس پیدا کردهاند.
نظرات
ارسال نظر
تا این لحظه کامنتی برای این مقاله ثبت نشده است