واگرایی چیست؟ + انواع واگرایی‌ ها در تحلیل تکنیکال

در تحلیل تکنیکال ممکن است با اصطلاح واگرایی مواجه شوید. واگرایی یکی از موقعیت‌های شناخته شده بازار است که سیگنال‌های فارکس قابل اعتمادی از جهت گیری آینده بازار ارائه می‌دهد. سرمایه گذاران استفاده زیادی از واگرایی می‌کنند زیرا قادر است در تأیید و تشخیص سیگنال ورود و خروج مورد استفاده قرار گیرد. واگرایی مانند هر مفهوم دیگری، ویژگی‌هایی دارد که باید قبل از استفاده در نظر گرفته شود. در این مقاله قصد داریم به تعریف واگرایی و انواع آن بپردازیم.

واگرایی چیست؟

واگرایی یکی از موثرترین و رایج‌ترین موقعیت‌های بازار است که بسته به نوع واگرایی، سیگنال‌های معاملاتی مطمئنی را برای برگشت قیمت و اصلاح در بازار ارائه می‌دهد. مفهوم و استفاده از آن ساده بوده و به همین دلیل است که مورد علاقه معامله گران سراسر جهان قرار دارد. واگرایی وضعیتی در بازار است که در آن نمودار قیمت و اندیکاتور در جهت‌های متفاوتی حرکت می‌کنند. این واگرایی می‌تواند سیگنال حرکت قیمت آتی را نشان دهد.

اندیکاتور معمولاً یک نوسانگر است که در زیر نمودار قیمت قرار می‌گیرد، بنابراین می‌توانید به راحتی واگرایی را بدون استفاده از ابزارهای اضافی تشخیص دهید. واگرایی برای تشخیص دقیق نقاط ورود یا خروج استفاده شده و اطلاعات لازم در مورد جهت قیمت پیش بینی شده را ارائه می‌دهد که این اطلاعات می‌تواند برای باز کردن یا بستن معامله استفاده شود. از آنجایی که واگرایی سیگنال‌هایی از جهت قیمت ارائه می‌دهد، انواع مختلفی از آن وجود دارد که با شناخت آن‌ها، درک درستی از واگرایی پیدا خواهید کرد.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال کدامند؟

به طور کلی دو نوع واگرایی وجود دارد که آن‌ها را با نام واگرایی صعودی و نزولی می‌شناسیم. از سمت دیگر هر دو این نوع اصلی دارای دو شکل دیگر هستند که آن‌ها را معمولی و پنهان می‌نامیم. در ادامه به معرفی دقیق‌تر انواع واگرایی می‌پردازیم.

واگرایی معمولی (Regular Divergence)

واگرایی معمولی ساده‌ترین شکل واگرایی برای یافتن در نمودار است که در انتهای روند اتفاق افتاده و اختلاف رفتاری بین اندیکاتور و نمودار قیمت را نشان می‌دهد.

واگرایی صعودی یا واگرایی معمولی مثبت (RD+)

واگرایی صعودی وضعیت بازاری است که احتمال شروع روند صعودی در آن وجود دارد. در این واگرایی اندیکاتور به سمت بالا حرکت کرده اما حرکت نمودار قیمت به صورت نزولی و رو به ‌پایین است. این شرایط نشان دهنده امکان برگشت قیمت و تغییر روند نزولی به صعودی است. واگرایی صعودی در انتهای روند نزولی و بین دو کف قیمتی شکل می‌گیرد. این نوع واگرایی نشان دهنده قدرت بیشتر خریداران نسبت به فروشندگان است.

واگرایی نزولی یا واگرایی معمولی منفی (RD-)

یک واگرایی نزولی زمانی اتفاق می‌افتد که نمودار قیمت، صعود قیمت را نشان می‌دهد اما اندیکاتور حرکت نزولی قیمت را به نمایش می‌گذارد. در این شرایط احتمال تعیین جهت قیمت بالا بوده و احتمالا بازار به سمت روند نزولی پیش می‌رود. معمولاً پس از ایجاد واگرایی نزولی، قیمت کاهش می‌یابد. حرکت رو به پایین به این دلیل اتفاق می افتد که این اندیکاتور در تعیین جهت قیمت آتی اهمیت بیشتری داشته و وقتی پایین می‌آید، نشان می‌دهد که قیمت در حال سقوط است. واگرایی معمولی نزولی در انتهای روند صعودی و بین دو سقف قیمت رخ خواهد داد.

واگرایی پنهان (Hidden Divergence)

واگرایی پنهان شکل دیگری از واگرایی بوده و نام آن منعکس کننده مشکل اصلی است که ممکن است یک معامله گر با آن روبرو شود: تشخیص واگرایی پنهان دشوار است. واگرایی پنهان ابزاری است که نشان دهنده اصلاح بازار و ادامه حرکت قیمت قبلی است.

واگرایی پنهان مثبت (HD+)

واگرایی مخفی مثبت در انتهای روند صعودی شکل گرفته که در آن نمودار قیمت، حرکت صعودی دارد اما اندیکاتور حرکت نزولی در پیش گرفته است. در این شرایط انتظار می‌رود بازار به حرکت صعودی و مثبت خود ادامه دهد. احتمال زیاد وجود دارد که این واگرایی شروع کننده یک کانال صعودی باشد. در این واگرایی نمودار قیمت در حال ایجاد کفی بالاتر از کف قبلی است اما اندیکاتور کفی پایین‌تر ایجاد می‌کند.

قبلاً اشاره کردیم که این اندیکاتور به جهت آینده بازار اشاره دارد اما این مورد در مورد واگرایی پنهان صادق نیست. اگرچه یک معامله گر ممکن است این را نشانه حرکت صعودی تلقی کند، اما بازار شاهد روند معکوس است و احتمالاً اصلاحی رخ می‌دهد. از چنین سیگنالی می‌توان برای باز کردن موقعیت کوتاه در سطوح بالاتر استفاده کرد.

واگرایی پنهان منفی (HD-)

واگرایی پنهان منفی در انتهای یک روند نزولی خود را نشان داده که در آن نمودار قیمت به شکل نزولی حرکت می‌کند اما حرکت اندیکاتور صعودی است. در این شرایط پیش بینی می‌شود که روند نزولی قبلی ادامه پیدا کند. برای تشخیص واگرایی پنهان منفی می‌توانید به سقف‌های تشکیل شده در نمودارها توجه کنید؛ اگر در نمودار قیمت سقفی پایین‌تر از سقف قبل از آن و در اندیکاتور سقفی بالاتر از سقف قبلی ایجاد شد، می‌توان انتظار شروع کانال نزولی و واگرایی پنهان مخفی را داشت.

بهترین اندیکاتور برای شناسایی واگرایی در معاملات

تمام ابزارهای تحلیل تکنیکال سیگنال‌های واگرایی را ارائه نمی‌دهند، به همین دلیل در این بخش به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.

اندیکاتور میانگین متحرک همگرایی واگرایی MACD

فرقی نمی‌کند تازه کار هستید یا یک معامله گر حرفه‌ای، در هر صورت یادگیری اندیکاتور MACD ارزش وقت شما را دارد. اندیکاتور میانگین متحرک یکی از ساده‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است که سیگنال‌های قابل قبولی ارائه می‌دهد. MACD رابطه بین دو میانگین متحرک را نشان داده که از آن‌ها می‌توان برای سیگنال خرید و فروش کمک گرفت. تریدها زمانی وارد معامله خرید می‌شوند که مکدی از خط سیگنال بالاتر رفته و زمانی فروش انجام می‌دهند که مکدی از خط سیگنال پایین‌تر برود.

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی RSI

اندیکاتور RSI (شاخص قدرت نسبی) یک نوسان گر است که معمولاً برای نشان دادن شرایط بازار در اشباع خرید یا اشباع فروش استفاده شده و سرعت تغییرات قیمت را نیز بررسی می‌کند، این اندیکاتور برای واگرایی هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاخص RSI با یک خط ثابت نشان داده می‌شود که به سمت بالا و پایین حرکت می‌کند. بالا و پایین این خط برای یافتن یک واگرایی نزولی RSI و واگرایی صعودی RSI استفاده خواهد شد.

نوسانگر Stochastic

نوسانگر Stochastic مشابه RSI بوده و می‌تواند جهت روند قیمت و شرایط بازار در اشباع خرید یا اشباع فروش را منعکس کند. این نوسانگر با محدوده بین ۰ تا ۱۰۰ از دو خط منحنی به نام‌های K% و D% تشکیل شده که واگرایی بر اساس این خطوط شکل می‌گیرد.

نکات مهم در مورد واگرایی

• انواع واگرایی دلیل تغییر یا ادامه یک روند نخواهند بود بلکه با کمک آن‌ها می‌توان روند صعودی یا نزولی را تشخیص داد و در صورت لزوم در نقطه مناسب، نقطه ورود و خروج را در نظر گرفت
• در تشخیص واگرایی حتما باید حرکت خطوط را به درستی شناسایی کنید تا بتوانید در نقطه مناسب فروش یا خرید خود را انجام دهید. سعی کنید در تشخیص خط‌های صعودی و نزولی، بالا و پایین بودن کف و سقف دقت زیادی داشته باشید.
• اندیکاتورهای زیادی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای تشخیص واگرایی استفاده کرد اما نتایج حاصل از MACD معمولا دقیق‌تر از سایر نوسان‌گرها است.
• در صورتی که بتوانید به خوبی واگرایی را تشخیص داده و از آن برای معاملات خود استفاده کنید، ریسک معاملات کاهش پیدا کرده و امکان کسب سود بیشتر برای شما فراهم خواهد شد.

سخن پایانی

به طور خلاصه، واگرایی وضعیتی در بازار است که خطوط قیمت و اندیکاتور در جهت‌های مختلف حرکت می‌کنند. سیگنال حرکت بازار آتی بر اساس واگرایی در موقعیت اوج و پایین شکل می‌گیرد. اندیکاتورهای اصلی برای واگرایی MACD، RSI و نوسانگر تصادفی هستند. واگرایی ابزار ساده است که همه می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند اما واگرایی‌های پنهان می‌تواند برای شما چالش برانگیز باشند، البته اگر چندین بار از آن‌ها استفاده کنید، تسلط خوبی پیدا خواهید کرد.